Dişlerin ve çevre dokuların çeşitli nedenlerle madde kaybına uğradığı ya da tamamen yok olduğu, yani kaybedildiği durumlarda, onları onarmak ya da yerine konması için kullanılan, hazırlanmış materyallere Protez adı verilir.
Protezde, hastanın kaybolan fonksiyonları tekrar kazandırılmaya çalışılırken, aynı zamanda bozulan konuşmasının da düzeltilmesi ve estetik görünümün de daha iyi olması amaçlanmaktadır.
Böylelikle büyük oranda kaybedilen ağız sağlığı düzeltilirken toplum içinde eksik ya da harap olmuş dişlerle yaşamak zorunda kalan bireylerin psikolojik açıdan da desteklenmesi sağlanır. Çünkü bu şekilde yaşamlarını ( bir süre de olsa ) sürdürmek zorunda kalan bireyler, öncelikle gülmeyi unuturlar. Bu da fonksiyonel bozuklukların yanı sıra, insanlarda kendine güven duygusunun zedelenmesine neden olur. Bu tip hastalara yapılan çeşitli protezlerle insanların yaşam kalitesinin yükseltilmesi amaçlanır.
Yıllar boyunca insanların yemek yeme, çiğneme, yutkunma ve geceleri bazı nedenlerle diş gıcırdatmaları sonucunda, dişler farklı oranlarda aşınır. Ayrıca çürükler ve kaza sonucunda dişlerin bazı bölümlerinde kırılmalar oluşur. Bu gibi durumlarda, Kuron adı verilen protezler ile dişlerin kaybolan yapıları, tekrar yerine konur.
Bu kuronlar eskiden porselen, akril ya da diş hekimliği için özel olarak üretilmiş olan metal alaşımları kullanılarak yapılırdı. Günümüzde ise Diş Hekimliğinde özellikle porselende son dönemdeki gelişmeler ile son derece doğal görünümler sağlanabilmektedir. (Düşük ısı porselenleri, E-max Procera, Zirkonyum…)
Hareketli Protez terimi, genellikle hastanın eksik dişlerinin yerine yapılan protezini kendisinin takıp çıkartabilmesi anlamında kullanılmaktadır. Bu tip protezler ağızda kalmış dişler yanında dişleri çevreleyen yumuşak dokulardan da destek almak zorundadır. Protez, çiğneme sırasında üzerine gelen yük sonucunda, ağızdaki yumuşak dokulara bir miktar gömülmekte, yani hareket etmektedir.
Bir ya da birden fazla dişin eksik olduğu durumlarda yapılan Hareketli Protez tipine; Hareketli Parsiyel (Bölümlü) Protez,
Tüm doğal dişlerin eksik olduğu durumda yapılan tipine ise; Tam Protez adı verilir.
Dikkat edilmesi gerekenler:
– Protezi her yemekten sonra akan su altında ve mümkünse bir protez temizleme fırçasıyla (bulamazsanız yumuşak bir diş fırçasıyla) temizlemelisiniz.
– Temizleme sırasında bir macun ya da özel bir madde kullanmanız gerekmez. Protezi sadece sabunla yıkamalısınız. (katı veya sıvı fark etmez).
– Protezinizi temiz tutmanız protezin ömrünü uzatmak ve ağız dokularınızın sağlığı açısından önemlidir.
– İyi bakılmayan protezlerin zamanla kötü bir kokuya neden olabilecekleri ve üzerinde biriken mikroorganizmalar yüzünden ağız dokularında kötü etkiler yaratabileceği unutulmamalıdır.
– Protezinizi çıkardığınızda beklettiğiniz kaptaki suya arzu ederseniz protez temizleyici tabletlerden koyabilirsiniz. Ancak bunu hekiminize danışmadan kullanmayın. Çamaşır suyu gibi temizleyici maddeler protezlerin metal kısmında korozyon yaratabilir.
Kuron: Çürük, kırık veya başka bir nedenle aşırı madde kaybı olan dişlerin küçültülüp kaplanması işlemidir.
-Yeterince diş desteğinin olmaması durumunda büyük bir dolguyu restore etmek için,
-Zayıf dişlerin kırılmasını önlemek için,
-Bir diş implantına üst yapı olarak,
-Kırık, şekli bozuk veya renklenmiş dişleri kaplamak için.
Köprü: Bir veya birden fazla diş eksikliğinde, komşu dişlerin küçültülüp üzerine yapılan kaplamalardan destek alınılarak ara boşlukların doldurulması işlemidir.
Herhangi bir nedenle diş kaybı meydana geldiğinde komşu dişlerde bu boşluğa doğru hareket başlar. Bunun sonucunda yandaki dişlerde dişeti problemleri, bu boşluğa devrilmeye bağlı kemik kayıpları, estetikte bozulma ve çiğneme kuvvetlerinde değişiklikler meydana gelir.
Eğer uzun süre bu boşluk implant ya da köprü ile restore edilmezse bu komşu dişlerde de kayıplar olabilir. Günümüzde özellikle ilk tercih İmplant olmalıdır. Zira yandaki dişlerin doğal kalması ve boşluktaki kemiğin zamanla erimesine(rezorbsiyonuna) engel olmak için, öncelikli ve de ekonomik tercihtir.
Köprüler:
-Metal destekli kuron ve köprüler
-Metal desteksiz full porselen kuron ve köprüler
Metal desteksiz porselen kuronların (full porselen) ışık geçirme özelliklerinden dolayı, derinlik ve canlılıkları daha fazladır böylece doğal dişe en yakın sonuçlar elde edilir.
* Full porselenler ışığı geçirdiklerinden doğal diş yapısına çok benzer bir estetik oluştururken, çok iyi yapılmış bile olsa metal porselenlerde bir donukluk ve yapaylık vardır. Bu nedenle özellikle ön dişlerde full porselenler tercih edilir.
* Metal destekli porselenler bazı ışıklarda (disko, fotoğraf makinası flaşı vb.) ağızda yokmuş gibi koyu renk bir boşluk görüntüsü verirler. Full porselenler ise aynı doğal diş gibi her türlü ışığı geçirirler (Translucense özelliği).
* Metal destekli porselenler mekanik olarak dişe yapıştırılırlar. Full porselenler ise mekanik ve kimyasal olarak dişe tutturulur.
* Alt yapısında metal olmadığı için kuron – diş eti hizasında koyu renk bir çizgi olmaz. Daha estetik bir görüntü sağlanır.
* Alt yapıda kullanılan bazı metallere karşı (nikel alerjisigibi) oluşabilecek alerji riski full porselenlerde hemen hemen hiç yoktur.
METAL DESTEKSİZ ZİRKONYUM ESASLI KURON ve KÖPRÜLER
Bu sistemde alt yapı olarak metal yerine beyaz bir renk olan zirkonyum alaşım kullanılır. Sistemin en büyük avantajı, ulaştığı çok yüksek dayanıklılıkla beraber arka bölgedeki köprülerde de tam estetik bir görünüm sağlamaktır.
Mekanik direnci, biyolojik uyumluluğu ve kırılma direnci ile diğer dental materyaller arasından sıyrılmaktadır.
Porselen Laminalar ( Laminate Veneer )
Laminate Veneer (porselen lamina) dişlerin sadece ön yüzeyinden minimum madde kaldırmak suretiyle dişe yapıştırılan porselen yapraklardır. Çok ince (0,3,- 0,5 mm ) kalınlıktaki bu yapraklar istenen renk boy ve formlarda özel hazırlanmakta ve dişin ön yüzeyine yapıştırılmaktadır.
Bu yöntemde klasik porselen kuronlardan farklı olarak dişten çok az mine dokusu kaldırılır(minimal invaziv abrazyon/non invaziv).Bu sebeple yapılabilecek en konservatif ( koruyucu) tedavi şeklidir.
Laminate Veneer çok ince olması metal içermemesi ve ışık geçirgenlik özellikleriyle gerçek dişlerden ayırt edilemeyecek kalitede memnun edici sonuçlar vermektedir.
Kompozit Lamina Veneer: Dişlerin ön yüzeyinden çok az madde kaldırılır. Bazı vakalarda madde kaldırmaya bile gerek duyulmaz. Daha sonra kompozit dolgudan dişler doğal tabakalarına benzer şekilde (mine-dentin-şeffaf) işlenir.
Kompozit lamina veneerin avantajı seramik lamina veneerlere göre çok daha ekonomik olması ve bir seansta işlemin bitmesidir. Fakat seramik kadar doğal olamazlar. Işık geçirgenliği seramikler gibi değildir ayrıca çay, kahve, sigara gibi dış etkenlerle renk değiştirebilirler.
I am text block. Click edit button to change this text. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.
Lamina Venerler;
* Ön grup dişlerinde ufak kırık, çentik ya da form bozukluğu olan kişilerde
* Dişlerinin renginde bozukluk olan ya da renginden memnun olmayan kişilerde
* Dişlerinde tetrasiklin ya da aşırı flor alınması sonucu oluşan lekelenmelerde
* Travma ya da kanal tedavisi sonucu renk değişikliği olan dişlerde
* Ön grup dişleri aralıklı olan kişilerde
* Ön grup dişlerinde şekil bozukluğu olan ve ortodontik tedaviyi kabul etmeyen kişilerde
Dişlerinizi günde iki defa fırçalamalı ve bir defa da diş ipi ile temizlemelisiniz. Bu temizleme işlemi, bakterilerden oluşan plakları ortadan kaldıracaktır. Bu konudaki en önemli nokta diş ve dişetinizin birleştiği bölgedeki (sulcus) plakların temizlenmesidir.